ေရွးေဟာင္း အေမြအႏွစ္ တန္ဖိုးမက်ေအာင္ ကာကြယ္ဖို႔လိုေနတဲ့ ေျမာက္ဦးေဒသ

ရခိုင္ျပည္နယ္ရဲ႕ ေရွးေဟာင္းၿမိဳ႕ေတာ္ တခုျဖစ္တဲ့ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ဟာ ေရွးေဟာင္းၿမိဳ႕ေတာ္ ဆိုတာထက္ ေဟာင္းႏြမ္း ပ်က္စီးေနတဲ့ ၿမိဳ႕ပ်က္ႀကီး တခုဆိုရင္ ပိုမွန္ပါလိမ့္မယ္။

ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ကုိ မေရာက္မီ မိုင္အနည္းငယ္ကေန လွမ္းၾကည့္လိုက္ရင္ ေတာင္တန္း၊ ေတာင္ကုန္းေတြ အားလုံးနီးပါးမွာ ဘုရားေစတီ ေတြကုိ အေ၀းကေန ဖူးေျမာ္ ၾကည္ညိဳႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿမိဳ႕အ၀င္ ဧရိယာကေန ၿမိဳ႕ထဲ ပတ္၀န္းက်င္ တခုလုံး မွာဆိုရင္လည္းပဲ ၿပိဳပ်က္ေနတဲ့ ဘုရား ဆင္းတုေတာ္ေတြ၊ ေစတီ၊ ပုထိုး ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေတြကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။ ေျမာက္ဦး ၿမိဳ႕ဟာ ေတာင္ေတြပတ္လည္ ၀ိုင္းရံထားတဲ့ ၿမိဳ႕လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

“သဇင္ပန္းခိုင္ တၿမိဳင္ၿမိဳင္ ရခုိင္ ဘုရားေပါင္း” ဆိုတဲ့ ဆို႐ုိး စကားနဲ႔အညီ ေစတီပုထိုး ေပါမ်ားလွၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေရွး ေဟာင္း ေစတီ၊ ဘုရား၊ ပုထိုး အမ်ားဆုံး တည္ရွိရာ ေဒသတခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေျမာက္ဦးေဒသက နာမည္ႀကီး တဲ့ ေရွး ေဟာင္းေစတီ၊ ပုထိုးေတြရဲ႕ ထူးျခားမႈကေတာ့ ေက်ာက္သား၊ ေက်ာက္တုံးႀကီးေတြနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားျခင္းပါပဲ။

ေစတီ၊ ဘုရား၊ ဆင္းတုေတာ္ေတြ အမ်ားစုဟာ ထိန္းသိမ္းမႈ မရွိတဲ့အတြက္ ၿခဳံေတြ၊ ႏြယ္ေတြ အၾကားမွာ ႐ုပ္ပ်က္ ဆင္းပ်က္ ျဖစ္ေနတာေတြကိုလည္း ေနရာတိုင္း လိုလိုမွာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ရခိုင္အေခၚ “အဖသွ်စ္ေသာင္း၊ သားကုိးေသာင္း” လို႔ နာမည္ ႀကီးလွတဲ့ သွ်စ္ေသာင္း ပုထိုးေတာ္ ႀကီးနဲ႔ ကုိးေသာင္း ပုထိုးေတာ္ႀကီးရဲ႕ ပုရ၀ဏ္ အတြင္းက ဆင္းတုေတာ္ အေတာ္မ်ားမ်ား ဟာလည္း ဦးေခါင္းေတာ္ျပတ္၊ လက္ေတာ္ ေျခေတာ္ေတြျပတ္ စတဲ့ အဂၤါမစုံတဲ့ ပုံစံမ်ဳိးေတြ ျဖစ္ေနပါၿပီ။

ပ်က္စီးေနတဲ့ ေစတီ၊ ပုထိုး ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိေနတာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရ ကုိယ္တိုင္ ဦးစီး အေလးထားကာ ျမန္ ႏိုင္သမွ် ျမန္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္။ စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ အေနအထားကုိ ေရာက္ေနၿပီ ျဖစ္လို႔ ထိန္းသိမ္း မႈ ေနာက္က်ေလ ပ်က္စီးသြားေလ ျဖစ္ရေတာ့မယ့္ အေနအထားပါ။

ေျမာက္ဦးေဒသ ထိန္းသိမ္းဖို႔ ဘတ္ဂ်က္မရွိတဲ့အတြက္ ထိန္းသိမ္းမႈ မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္တာ ျဖစ္ေၾကာင္း အစိုးရက ဆိုပါတယ္။ အစိုးရ အေနနဲ႔ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြ ေပးမေနဘဲ ကယ္တင္ရ ေတာ့မယ့္ ေရွးေဟာင္း အေမြ တခုအျဖစ္သာ ႐ႈျမင္သင့္ၿပီး အျမန္ဆုံး ေဆာင္ရြက္ သင့္တယ္လို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာဆိုေနၾကပါၿပီ။ ေရွးေဟာင္း နယ္ေျမျဖစ္တာေၾကာင့္ ရခိုင္ေဒသ တခုတည္း အတြက္ သာမက ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြက္လည္း အေရးပါတဲ့ ေဒသတခုပါ။

ေျမာက္ဦး ေရွးေဟာင္း သုေတသန ဦးစီးဌာနရဲ႕ လက္ေထာက္ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေအာင္ေက်ာ္ဇံက “က်ေနာ္တို႔ ေရွးသု က ထိန္းသိမ္းဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနပါတယ္၊ ထိန္းသိမ္းဖို႔ ၂၀၁၄ -၂၀၁၅ ဘ႑ာႏွစ္အတြက္ က်ပ္သန္း ၆၀၀၀ ခ်ေပးမယ္လို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ေျမာက္ဦး လာတုန္းက ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္” လို႔ ဧရာ၀တီကုိ ေျပာပါတယ္။

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ရခိုင္ျပည္ခရီးစဥ္အတြင္း ေျမာက္ဦးနယ္ေျမကုိ ေရာက္ခဲ့စဥ္ ေရွးေဟာင္း အေမြ အႏွစ္ ေတြ ပ်က္စီး ယိုယြင္းေနတာေတြကုိ ေတြ႔ျမင္သြားတာေၾကာင့္ မ်ားစြာ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္သြားတဲ့အတြက္ ျပဳျပင္ ထိန္းသိမ္းဖို႔ ဘတ္ဂ်က္ေငြ ခ်ေပးဖို႔ လမ္းညႊန္သြားတာပါလို႔ ဦးေအာင္ေက်ာ္ဇံ က ရွင္းျပပါတယ္။

ထိန္းသိမ္းတယ္ ဆိုတဲ့ ေနရာမွာလည္းပဲ ေရွးမူ မပ်က္ရ ေလေအာင္ ေရွးေဟာင္း အေမြအႏွစ္ ထိန္းသိမ္းတဲ့ နည္းပညာေတြ ကြ်မ္းက်င္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ က ပညာရွင္ေတြကုိ ေခၚယူ ၿပီး သူတို႔ရဲ႕ အႀကံဉာဏ္ေတြ နဲ႔အတူ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုမယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ေရွးေဟာင္း သုေတသန ဦးစီးဌာန လက္ေထာက္ ညႊန္ၾကားေရးမႉးေဟာင္းနဲ႔ ရခိုင္သမိုင္း သုေတသီ ဦးေက်ာ္ထြန္းေအာင္ ကေတာ့ “ေျမာက္ဦးေဒသကုိ ထိန္းသိမ္းမယ္ ဆိုရင္ အစိုးရရဲ႕ အားေပးကူညီမႈ၊ ေရွးေဟာင္းဌာနရဲ႕ ကြ်မ္းက်င္မႈ၊ ျပည္ သူေတြရဲ႕ အနီးကပ္ ေစာင့္ေရွာက္မႈနဲ႔ အႀကံေပးမႈ စတဲ့ အခ်က္ ၃ ခ်က္ကုိ အေျခခံၿပီး ထိန္းသိမ္းမွ အဆင္ေျပမွာပါ” လို႔ သူ မကြယ္လြန္မီ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာက ဧရာ၀တီနဲ႔ေတြ႔စဥ္ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာျပည္ကို စစ္အာဏာရွင္ အဆင့္ဆင့္ အုပ္ခ်ဳပ္လာခဲ့တဲ့ ကာလတေလွ်ာက္မွာ ေရွးေဟာင္း ေစတီ ပုထိုးေတြကုိ ထိန္းသိမ္းမႈ၊ ေစာင့္ေရွာက္မႈ မရွိတဲ့အျပင္ တခ်ဳိ႕ေသာ ေရွးေဟာင္း အေမြအႏွစ္ လက္ရာေတြကုိ ေရွးေဟာင္း ျပဳျပင္ ထိန္းသိမ္းေရး နည္း စနစ္ အတိုင္း မဟုတ္ဘဲ အမိန္႔အာဏာနဲ႔ ျပဳျပင္လိုက္ၾကတဲ့အတြက္ ေရွးမူ ပ်က္သြားတဲ့ ေစတီ ပုထိုးေတြ အမ်ား အျပား ရွိခဲ့ပါတယ္။

ေျမာက္ဦးမွာ ဆိုရင္လည္း မူလ စတင္လွဴဒါန္းခဲ့တဲ့ ေရွးရခိုင္ ဘုရင္ေတြ၊ မိဖုရားေတြ၊ မင္းညီ မင္းသားေတြရဲ႕ အမည္နာမ အမ်ားစုဟာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားၿပီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊ၊ ေဒၚႀကိဳင္ႀကိဳင္ ဆိုတဲ့ ကမၺည္းထိုးထားတာ၊ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြက လွဴဒါန္းေၾကာင္း ေရးသား ထားတဲ့ စာသားေတြ အမ်ားအျပားကုိလည္း ဘုရားတိုင္းလိုလိုမွာ ေတြ႔ရပါတယ္။

စစ္အစိုးရ လက္ထက္တုန္းက စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး တခ်ဳိ႕ဟာ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕က ေရွးေဟာင္း အေမြအႏွစ္ေတြကုိ စစ္အာဏာနဲ႔ ျပဳ ျပင္ဖို႔ အမိန္႔ေပး လုပ္ေဆာင္တာေၾကာင့္ အမ်ားအျပား ပ်က္စီးခဲ့ရပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ဦးခင္ညြန္႔ လက္ထက္ မွာလည္း သွ်စ္ေသာင္း ဘုရားႀကီးကုိ ဘိလပ္ေျမေတြနဲ႔ ေလာင္းပစ္ခဲ့လို႔ ေရွးေဟာင္း လက္ရာေတြ ပ်က္စီးသြားခဲ့ရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ေျမာက္ဦးသမိုင္း ျပဳစုေနသူ သုေတသီ တဦးကေတာ့ “န၀တ လက္ထက္ စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြ ေျမာက္ဦးေရာက္လာၿပီး တခ်ဳိ႕ ေစတီ၊ ဘုရားေတြကုိ ျပန္တည္ေဆာက္ဖို႔ အမိန္႔ေပးတယ္၊ သူတို႔ ေျပာတဲ့ နည္းလမ္းက ေရွးေဟာင္းလက္ရာေတြ ပ်က္စီး သြားေတာ့မယ့္ကိစၥ ျဖစ္ေနေတာ့ အဲဒီလို မလုပ္သင့္တဲ့အတြက္ တျခားနည္းနဲ႔ လုပ္ဖို႔ တင္ျပေပမယ့္ မရဘူး။ အဲဒီေတာ့ အ တိုက္ အခံလုပ္ၿပီး ကန္႔ကြက္ေတာ့ က်ေနာ့္ကုိ မေအ၊ ႏွမေတြနဲ႔ ေကာ္ဆဲတာ ခံလိုက္ရတယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။

စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြဟာ ေျမာက္ဦးေဒသ က ေရွးေဟာင္း ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္ အမ်ားအျပားကုိ ယူေဆာင္သြားတဲ့ အျပင္ ဘုရားေတြမွာ ထာပနာ ထားရွိတဲ့ တန္ဖိုးရွိ ေရွးေဟာင္း ပစၥည္း အမ်ားအျပားကုိလည္း နည္းလမ္းေပါင္းစုံနဲ႔ သယ္ေဆာင္သြား ၾကတယ္လို႔ ေျမာက္ဦးေဒသခံေတြက တဆင့္ သိရပါတယ္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္တုန္းကလည္း ေရွးေဟာင္း ဘုရားတဆူကို ေျမႀကီးထဲက တူးေဖာ္ရရွိခဲ့ၿပီး အဲဒီ ဆင္းတုေတာ္ဟာ ေရႊစင္ ေရႊသား စစ္စစ္ ျဖစ္တယ္လို႔ သတင္းေတြ ျပန္ႏွံ႔သြားတာနဲ႔ မၾကာခင္မွာပဲ ေနျပည္ေတာ္ကုိ အာဏာပိုင္ေတြက ပင့္ေဆာင္ဖို႔ လုပ္တာေၾကာင့္ ေဒသခံ ျပည္သူေထာင္ခ်ီ ဆႏၵျပ ကန္႔ကြက္ခဲ့ပါေသးတဲ့အတြက္ ေအာင္ျမင္မႈ မရခဲ့ပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ အဲဒီ ဘုရား ဆင္းတုေတာ္ဟာ ေရႊသား စစ္စစ္ မဟုတ္ဘဲ ေရႊသား အနည္းငယ္သာ ပါပါတယ္။ ေဒသခံ ေတြကေတာ့ ေရႊသား စစ္စစ္ ဟုတ္တာ မဟုတ္တာ သူတို႔အတြက္ အဓိက မဟုတ္ဘဲ ေရွးေဟာင္း အေမြျဖစ္လို႔ တန္းဖိုးထားတယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။

ေရွး/သု အရာရွိ ဦးေအာင္ေက်ာ္ဇံက “ရခိုင္မွာ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားတဲ့ ဗိသုကာ လက္ရာေတြ ေပၚထြန္းခဲ့ပါတယ္၊ ဒါကုိ ကမာၻကုိ ျပသႏိုင္ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳးစားသြားပါမယ္။ က်ေနာ္ကုိယ္တိုင္ ရခိုင္လူမ်ဳိး မဟုတ္ေပမယ့္ ရခိုင္တို႔ရဲ႕ ႀကီးက်ယ္ ခမ္းနားခဲ့တဲ့ အရာေတြကုိ တန္ဖိုးထားပါတယ္၊ ပ်က္စီးသြားမွာကုိလည္း မလိုလားပါဘူး” လို႔ ဆိုပါတယ္။

ေျမာက္ဦး ေဒသခံေတြ ေျပာတာကေတာ့ အစိုးရ အာဏာပိုင္ေတြ အေနနဲ႔ မထိန္းသိမ္းတဲ့အျပင္ ရခိုင္ျပည္သူေတြ အထြဋ္ အျမတ္ ထားေနတဲ့ ေရွးေဟာင္း နယ္ေျမေတြကုိ ျဖတ္ၿပီး မီးရထားလမ္း ေဖာက္ေနတာကုိလည္း ေက်နပ္မႈ မရွိဘူးလို႔ ေျပာ ၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကုိးေသာင္း ပုထိုးေတာ္ႀကီး အနီးက ေဖာက္လုပ္ေနတဲ့ မီးရထားလမ္းေၾကာင့္ ပုထိုးေတာ္ႀကီး ထိခိုက္ ပ်က္စီးသြားမွာကုိ အထူးစိုးရိမ္ ေနၾကပါတယ္။ ရထားလမ္းဟာ ပုထိုးေတာ္ႀကီးနဲ႔ အနည္းငယ္သာ ကြာေ၀းတာေၾကာင့္ မီးရထားရဲ႕ တုန္ခါမႈ ဒဏ္ကုိ ေရရွည္ ခံႏိုင္ရည္ရွိမွာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။

ေဒသခံ တဦးက “ကုိးေသာင္း ဘုရားႀကီး အနားက မီးရထားလမ္း မေဖာက္ဖို႔ ကန္႔ကြက္ၾကေပမယ့္ မရဘူး၊ ရထားလမ္း စ ေဖာက္တဲ့ေန႔မွာ က်ေနာ့္ အသည္းႏွလုံးကို ဓားနဲ႔မႊန္းလိုက္သလို ခံစားသြားရတယ္၊ က်ေနာ္ တပတ္ေလာက္ အိပ္လို႔ မေပ်ာ္ ခဲ့ဘူး၊ စားလို႔ မ၀င္ခဲ့ပါဘူး” လို႔ ေျပာပါတယ္။

ေရွးေဟာင္း သုေတသန ဦးစီးဌာန လ/ထ ညႊန္မႉး ဦးေအာင္ေက်ာ္ဇံကေတာ့ မီးရထားလမ္းက ေဖာက္လုပ္ၿပီး ျဖစ္ေနတာ ေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ ေဆာင္ရြက္မယ့္ အရာေတြကုိပဲ ေရွးေဟာင္း နယ္ေျမေတြနဲ႔ လြတ္ကင္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ ေရွး သု ဌာန အေနနဲ႔ ကန္႔ကြက္သြားမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

အလားတူ ေျမာက္ဦးနယ္ေျမကုိ ကမာၻ႔ ေရွးေဟာင္း ယဥ္ေက်းမႈ အေမႊအႏွစ္ စာရင္း၀င္နယ္ေျမ ျဖစ္ဖို႔ ေလွ်ာက္ထားဖို႔ ျပင္ ဆင္ ေနေၾကာင္း၊ ကမာၻ႔စာရင္း၀င္ ေရွးေဟာင္း နယ္ေျမ အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳဖို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခ်က္အလက္ ေတြ နဲ႔ျပည့္စုံေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ဦးေအာင္ေက်ာ္ဇံက ရွင္းျပပါတယ္။

“ကမာၻ႔ေရွးေဟာင္း အေမြ အႏွစ္ စာရင္း၀င္ဖို႔ ၂၀၁၆ မွာ တင္ျပသြားဖို႔ရွိပါတယ္။ ယူနက္စကို က လာေရာက္စစ္ေဆးဖို႔ က်ေနာ္တို႔ အဆင္သင့္ ျပင္ဆင္ေနပါၿပီ” လို႔ သူက ေျပာတယ္။

ရခိုင္ေဒသမွာ ေရွးေဟာင္း နယ္ေျမအမ်ား အျပားရွိေနတာေၾကာင့္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းစရာေတြ မ်ားျပားေနတဲ့အတြက္ ဘတ္ ဂ်က္ေငြ အခက္အခဲရွိေနတယ္လို႔ အစိုးရက ဆိုတယ္။ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ဓည၀တီနဲ႔ ေ၀သာလီ ၿမိဳ႕ေဟာင္းေတြရဲ႕ တူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းေတြကုိ စတင္ေနပါၿပီ။ ေျမာက္ဦး နန္းၿမိဳ႕႐ုိးကုိလည္း မၾကာခင္ တူးေဖာ္မယ္လို႔ သိရတယ္။

ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ေတာ္ကုိ ခရစ္ သကၠရာဇ္ ၁၄၃၀ ခုႏွစ္ ၀န္းက်င္မွာ ဘုရင္မင္းေစာမြန္က စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ကာ ၁၇၈၄ ခုႏွစ္ အထိ ထင္ရွား စည္ကားခဲ့ၿပီး အာရွ၊ ဥပေရာပ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ကုန္စည္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ခဲ့တဲ့ မင္းေနျပည္ေတာ္ တခု ျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း ရခိုင္ သမိုင္းေတြမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

လူသူ အေရာက္နည္းပါးတဲ့ ေတာထဲေတြမွာဆိုရင္ ေရညိႇေတြတက္၊ မဲနက္ေနတဲ့ ဗုဒၶဆင္းထုေတာ္ေတြ အမ်ားအျပားလည္း ရွိေနပါတယ္။ ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္မႈ မရွိေတာ့ဘူးဆိုရင္ ေနာက္ႏွစ္ အနည္းအတြင္းမွာ လုံး၀ ပ်က္စီး ေပ်ာက္ကြယ္သြားဖြယ္ ရွိပါတယ္။

ၿခဳံႏြယ္ေတြအထဲမွာ အလြန္တရာ ႐ုပ္ပ်က္ ဆင္းပ်က္ ျဖစ္ေနတဲ့ ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္ေတြကုိ နီးစပ္ရာ ေဒသခံေတြက တႏိုင္ တ ပိုင္ ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ထား တာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သွ်စ္ေသာင္း၊ ကုိးေသာင္း၊ ထုကၠန္သိမ္၊ ရတနာပုံ စတဲ့ နာမည္ ႀကီးတဲ့ ေစတီ၊ ပုထိုးေတြရဲ႕ ပုရ၀ဏ္အတြင္းက ၿပိဳပ်က္ေနတဲ့ အရာေတြကုိေတာ့ ေဒသခံ တတ္သိ ပညာရွင္ေတြက တႏိုင္ တပိုင္ ထိန္းသိမ္းလိုေပမယ့္ အာဏာပိုင္ေတြက ေဆာင္ရြက္ခြင့္ မေပးပါဘူး။

ဦးေအာင္ေက်ာ္ဇံက “ေဒသခံေတြကုိ ထိန္းသိမ္းခြင့္ မေပးတာက ေရွးမူလက္ရာေတြ ပ်က္စီးသြားမွာကုိ စိုးရိမ္တဲ့အတြက္ပါ” လို႔ ေျပာျပပါတယ္။

ေရွးေဟာင္း သုေတသနအဖြဲ႔မွာ ဦးေဆာင္ေနတဲ့ သူတခ်ဳိ႕ဟာလည္း ေရွးေဟာင္း သုေတသန ပညာရပ္ေတြကုိ အမွန္တ ကယ္ တတ္ကြ်မ္းနားလည္သူေတြ မဟုတ္ဘဲ စစ္တပ္အရာရွိေဟာင္းေတြ၊ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ ေျပာသမွ် ေခါင္းညိတ္ လုပ္ ေပးမယ့္သူေတြ ျဖစ္ေနတာဟာလည္း ေရွးေဟာင္းအေမြ ထိန္းသိမ္းမႈ အေပၚ အားနည္းခ်က္ေတြ ျဖစ္ေစတာေတာ့ အမွန္ပါ ပဲ။

တခ်ဳိ႕ေသာ ေရွးေဟာင္း ဘုရား ပုထိုးေတြကေတာ့ ဘိလပ္ေျမေလာင္းၿပီး ျပန္လည္ ျပဳျပင္ထားတာ၊ ထုံးသုပ္ထားတာ စတာ ေတြေၾကာင့္ ေရွးမူေတြ ေပ်ာက္ကြယ္သြားတာ ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ အလားတူ ေရွးေဟာင္း နယ္ေျမအနီးမွာ ဟိုတယ္ မေဆာက္ရ ဆိုေပမယ့္ ဟိုတယ္နဲ႔ စားေသာက္ဆိုင္ တခ်ဳိ႕ကုိ အာဏာပုိင္ေတြနဲ႔ နားလည္မႈယူ ေဆာက္လုပ္ ထားၾက ပါတယ္။

ဟိုတယ္ ပိုင္ရွင္ေတြဟာ တျခားေဒသေတြက လူေတြပါသလို၊ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔နီးစပ္တဲ့ ရခိုင္ေဒသခံ ခ႐ုိနီ တခ်ဳိ႕လည္း ပါ၀င္ေနတယ္လို႔ ေျမာက္ဦးေဒသခံေတြက ေျပာၾကပါတယ္။ ေရွးေဟာင္း ဌာန ကေတာ့ ဒါေတြကုိ စိစစ္ၿပီး ေရွးေဟာင္း ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ ထိန္းသိမ္းေရး ဥပေဒအရ ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ ဧရာ၀တီကုိ ေျပာပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ယခင္ စစ္အစုိးရ လက္ထက္က အာဏာရွိသူေတြရဲ႕ ညႊန္ၾကားခ်က္နဲ႔ လုပ္ေဆာင္ရြက္ခြင့္ ေပးခဲ့တဲ့ ဟိုတယ္ တခ်ဳိ႕ ကုိေတာ့ အေရးယူဖို႔ ခက္ခဲေနေၾကာင္း ေရွးေဟာင္း သုေတသန ဦးစီးဌာန ၀န္ထမ္းတခ်ဳိ႕ဆီက သိရပါတယ္။

ေျမာက္ဦးေဒသရဲ႕ အထင္ကရ ဘုရားျဖစ္တဲ့ ကုိေသာင္း ပုထိုးေတာ္ႀကီး အနီးက ျဖတ္သန္းေဖာက္လုပ္မယ့္ မီးရထားလမ္းကုိ ေဒသခံေတြက ကန္႔ကြက္လို႔ ရပ္တန္႔ထားခဲ့ေပမယ့္ အခု ျပန္လည္ စတင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနပါတယ္။ အာဏာပိုင္ေတြ ဘက္က စတင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနသလို၊ ေဒသခံေတြကလည္း ဆက္လက္ ကန္႔ကြက္ေနဆဲပါ။

မီးရထားလမ္းဟာ ပုထိုးေတာ္ႀကီးနဲ႔လြတ္ကင္းတယ္ ဆိုေပမယ့္ မီးရထားရဲ႕ တုန္ခါမႈေတြကုိ ေဟာင္းႏြမ္းေနတဲ့ ပုထိုးေတာ္ ႀကီး ကေတာ့ ေရရွည္ခံႏိုင္ရည္ရွိမွာ မဟုတ္တာေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ အဓမၼ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနမႈ အေပၚမွာလည္း ေဒသခံေတြ အေနနဲ႔ သံသယေတြ၊ ေမးခြန္းထုတ္မႈေတြ ရွိေနၾကပါတယ္။

အစိုးရ အာဏာပိုင္ေတြ အေနနဲ႔ ရခိုင္တို႔ရဲ႕ ေရွးေဟာင္းအေမြအႏွစ္ေတြကုိ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ ဖ်က္စီးဖို႔ ႀကံစည္ေနတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ တကယ္လို႔ မီးရထား လမ္းသာ ေဖာက္လုပ္ျဖစ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ ပုထိုးေတာ္ႀကီး ပ်က္စီးသြားမွာ ျဖစ္တဲ့ အျပင္ ေျမာက္ဦး ေရွးေဟာင္း နယ္ေျမဟာလည္း ကမာၻ႔ေရွးေဟာင္း အေမြ အႏွစ္ စာရင္းကုိ ဘယ္ေတာ့မွ ၀င္ႏိုင္ေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာကုိ ေဒသခံ ျပည္သူေတြက အထူးစိုးရိမ္ မကင္း ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။

အဲဒီေတာ့ မီးရထားလမ္းကုိ ေဒသခံေတြ သေဘာတူလက္ခံေပးတဲ့ ေနရာကသာ မေဖာက္လုပ္ဘဲ အရင္အတုိင္း ပုထိုးေတာ္ႀကီး အနီးကသာ ဆက္လက္ ေဖာက္လုပ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ျပည္သူေတြနဲ႔ အာဏာပိုင္ေတြ အၾကား တင္းမာမႈ၊ ႀကီးမားတဲ့ ဆန္႔ က်င္မႈ ေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ရႏိုင္ေျခ ရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ အဆင့္ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ား ကုိယ္တိုင္ အေလးထား လမ္းညႊန္ ေဆာင္ရြက္ ေပးမွသာ အားလုံး အတြက္ အဆင္ေျပတဲ့ ရလဒ္ ထြက္ေပၚလာမွာပါ။