၀ဲေရာဂါအေၾကာင္း

ကေလးေတြအထူးသၿဖင့္မူလတန္းအရြယ္ေတမွာ၀ဲေပါက္လို႕ယားယံတာကို
ေတြ႕ဖူးၾကမွာပါ။ေသးငယ္ၿပီးအေရၿပားေအာက္မွာခို၀င္ေနတတ္တဲ့ဆာ
ေကာ့ပ္တက္စ္ စေကဘီး(Sarcoptesscabiei)ဆိုတဲ့ကမ်ဥ္းေကာင္(mite)လို
အေကာင္ေလးေတြေၾကာင့္အေရၿပားယားယံၿပီး၀ဲစြဲရတာပါ။ကမ်ဥ္းေကာင္
ေတြရွိတဲ့အေရၿပားတ၀ိုက္မွာယားယံေစမွာၿဖစ္ၿပီးညေရာက္ရင္ပိုၿပီးကုတ္
ခ်င္တတ္ပါတယ္။
၀ဲေပါက္တာဟာအလြန္ကူးစက္လြယ္ၿပီးအထိအေတြ႕ရွိတဲ့စာသင္ခန္းထဲမွာ၊
မူၾကိဳမွာ၊မိသားစုထဲမွာတစ္ေယာက္နဲ႕တစ္ေယာက္ကူးတာကိုေတြ႕ရေလ့
ရွိပါတယ္။ဒါ့ေၾကာင့္ကုမယ္ဆိုရင္တအိမ္လံုး၊စာသင္ခန္းတစ္ခုလံုးကိုတၿပိဳင္
တည္းကုၿပီးကမ်ဥ္းေကာင္ေတြကိုအၿပတ္ရွင္းေလ့ရွိပါတယ္။
၀ဲေပါက္တာကိုယူပစ္သလိုခ်က္ခ်င္းေပ်ာက္ေအာင္ကုလို႕ရပါတယ္။လိမ္း
ေဆးလိမ္းလိုက္ရင္ကမ်ဥ္းေကာင္နဲ႕ဥေတြကိုသုတ္သင္ရွင္းလင္းနိုင္ပါ
တယ္။ဒါေပမယ့္ရက္ေပါင္းအေတာ္ၾကာယားယံေနတတ္ပါတယ္။


၁။၀ဲေပါက္ရင္ဘယ္လိုေနရမလဲ။

၀ဲေပါက္ရင္ယားတာကိုလူတိုင္းသိၾကပါတယ္။မ်ားေသာအားၿဖင့္ညမွာအ
ရမ္းယားတတ္ပါတယ္။ေသးငယ္ၿပီးမညီမညာတဲ့အရည္ၾကည္အိတ္လို
ဒါမွမဟုတ္အဖုေလးေတြလိုအေရၿပားေပၚမွာေတြ႕ရပါမယ္။
လက္ၾကား၊ေၿခၾကားစတဲ့ေနရာေတြမွာအေပါက္မ်ားပါတယ္။တကိုယ္လံုး
မွာ၀ဲေပါက္တတ္ေပမယ့္အရြယ္ေရာက္ၿပီးလူေတြမွာဆိုရင္ေအာက္ေဖာ္ၿပ
ပါေနရာေတြမွာေပါက္မ်ားဆံုးၿဖစ္ပါတယ္။
-လက္ေခ်ာင္းမ်ားၾကား
-ခ်ိဳင္းၾကား
-ခါးပတ္လည္
-လက္ေကာက္၀တ္အတြင္းဘက္
-တံေထာင္ဆစ္ေကြးအတြင္းဘက္
-ေၿခဖ၀ါး
-ရင္သားပတ္လည္
-တင္ပါး
-ဒူး
-ပခံုး
ကေလးေတြမွာေတာ့ေအာက္ေဖာ္ၿပပါေနရာေတြမွာအေပါက္မ်ားပါတယ္။
-ဦးေရၿပား
-မ်က္နွာ
-လည္ပင္း
-လက္ဖ၀ါး
-ေၿခဖ၀ါး
*တခ်ိဳ႕ကေလးေတြမွာေတာ့ခ်ိဳင္းၾကားေရာလက္ေမာင္းနဲ႕ရင္ဘတ္ေတြမွာ
ပါ၀ဲေပါက္တတ္ပါတယ္။

၂။ဘာလို႕၀ဲေပါက္တာလဲ။

၀ဲေပါက္ေစတဲ့ေၿခ ၈ေခ်ာင္းနဲ႕ကမ်ဥ္းေကာင္ကိုအဏုၾကည့္မွန္ေၿပာင္းနဲ႕
ၾကည့္မွၿမင္နိုင္ပါတယ္။ကမ်ဥ္းနီမဟာအေရၿပားကိုေဖာက္၀င္ၿပီးေပၚလာတဲ့
ေၿမာင္းေလးထဲမွာဥေတြကိုဥခ်ပါတယ္။၃-၄ ရက္ေလာက္ေနေတာ့အေကာင္
ေပါက္ၿပီးကမ်ဥ္းနီေကာင္ေလးေတြအေရၿပားေပၚကိုတတ္သြားပါတယ္။အ
ရြယ္ေရာက္လာတဲ့အခါကိုယ္ေပၚကတၿခားေနရာေတြအၿပင္သူမ်ားေတြဆီ
ကိုပါကူးစက္ေရာက္ရွိနိုုင္ပါတယ္။ကမ်ဥ္းေကာင္ေတြ၊ဥေတြနဲ႕သူတို႕ရဲ႕အ
ညစ္အေၾကးေတြကိုကိုယ္ေပၚမွာဓာတ္မတည့္လို႔တံု႕ၿပန္ရာကေနယားယံ
လာတာၿဖစ္ပါတယ္။
လူ၊ေခြး၊ေၾကာင္ေတြသူတို႕နဲ႕သက္ဆိုင္တဲ့ကမ်ဥ္းေကာင္ေတြေၾကာင့္ပဲ၀ဲ
ေပါက္ေလ့ရွိပါတယ္။၀ဲစားေနတဲ့ေခြးကေနကမ်ဥ္းနီေကာင္ေတြလူေပၚကို
ေရာက္လာနိုင္ေပမယ့္အၾကာၾကီးအသက္မရွည္နို္္ပါဘူး။ဒါ့ေၾကာင့္တခ်ိဳ႕လူ
ေတြမွာတိရစၦာန္ကကူးစက္တဲ့ကမ်ဥ္းေကာင္ေတြေၾကာင့္ခဏတၿဖဳတ္ယား
ယံတတ္ေပမယ့္လူကိုကူးတဲ့ကမ်ဥ္းေကာင္လဲကူးစက္ခံထားေလ့ရွိတာမို႕
ေခြးေတြေၾကာင္ေတြကေနကူးလို႕၀ဲေပါက္တယ္ဆိုတာအ္မတန္ပဲၿဖစ္ခဲပါ
တယ္။

၃။ဘယ္လိုေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးေတြၿဖစ္နိုင္လဲ။

ယားလို႕အရမ္းကုတ္ရင္အေရၿပားေတြေပါက္ၿပဲလို႕ဘတ္တီးရီးယားေတြ
ကူးစက္ခံရၿပီးၿပည္တည္နာေတြၿဖစ္တတ္ပါတယ္။ဆိုးဆိုးရြားရြား၀ဲေပါက္ရင္
ကိိုယ္ေပၚကေနအေရၿပားေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားဟာမာေၾကာၾကြပ္ဆပ္(
crusted scabies)သြားေလ့ရွိၿပီးေအာက္ေဖာ္ၿပပါအုပ္စုေတြမွာၿဖစ္ေလ့ရွိ
ပါတယ္။
-ကိုယ္ခံအားစနစ္ကိုအားနည္းေစတဲ့နာတာရွည္ေ၀ဒနာခံစားေနရတဲ့သူေတြ
ဥပမာ-ခုခံက်ေရာဂါပိုးရွိသူ၊နာတာရွည္ေသြးကင္ဆာေရာဂါရွိသူမ်ား
-ေဆးရံု၊သူနာၿပဳေဂဟာမ်ားရွိအလြန္ေနမေကာင္းၿဖစ္ေနသူမ်ား
-သူနာၿပဳေဂဟာမွသက္ၾကီးရြယ္အိုမ်ား

ဆိုးရြားတဲ့၀ဲေရာဂါ(crusted scabies )ၿဖစ္ရင္အေရၿပားဟာတကိုယ္လံုးနီး
ပါးအေၾကးခြံလိုၿဖစ္သြားၿပီးမာေၾကာၾကြပ္ဆပ္သြားတတ္ပါတယ္။အင္မတန္
ကူးစက္လြယ္ၿပီးကုရတာလဲခက္ခဲပါတယ္။

၄။ဘယ္လိုကုရမလဲ။

၀ဲေပါက္တာကိုကုတယ္ဆိုတာကိုယ္ထဲမွာေရာက္ေနတဲ့ကမ်ဥ္းေကာင္ေတြ
ကိုေဆးနဲ႕ဖယ္ရွားပစ္တာပါပဲ။လိမ္းေဆးအမ်ားအၿပားရွိပါတယ္။ေဆးကို
ေမးေအာက္ကေနစၿပီးတကိုယ္လံုးလိမ္းဖို႕လိုၿပီးအနည္းဆံုး8-နာရီေလာက္
ေဆးကိုကိုယ္ေပၚမွာထားရပါမယ္။ေပ်ာက္ၿပီးမွၿပန္ၿဖစ္ရင္ေတာ့ေနာက္ထပ္
ေဆးအသစ္ကိုသံုးၿပီးကုဖို႕လိုပါတယ္။
ကူးစက္လြယ္တာမို႕၀ဲေပါက္ေနတဲ့သူကိုကုတဲ့အခ်ိန္မွာသူနဲ႕ထိေတြ႕ေနတဲ့
မိသားစု၀င္ေတြ၊အနီးနားကသူေတြကိုပါ၀ဲေပါက္တဲ့လကၡဏာမေတြ႕လဲ
တၿပိဳင္ထဲေဆးလိမ္းခိုင္းေလ့ရွိပါတယ္။

ေအာက္ပါေဆးေတြကို၀ဲကုတဲ့ေနရာမွာသံုးၾကပါတယ္။

-ပါမီသရင္ 5%(permethrin5%)လိမ္းေဆးကကမ်ဥ္းနီေကာင္ေတြနဲ႕ဥ
ေတြကိုသုတ္သင္ဖယ္ရွားနိုင္ပါတယ္။တပတ္ကို2-ၾကိမ္၊သိပ္မဆိုးရင္တပတ္
ၿခားတခါလိမ္းေပးရပါမယ္။လူၾကီးေရာကေလးပါသံုးလို႕ရသလိုကိုယ္၀န္
ေဆာင္ေတြနာတာရွည္ေရာဂါခံစားေနရတဲ့သူေတြပါသံုးလို႕ရပါတယ္။ေစ်း
ကြက္ထဲမွာ (Elimite )နာမည္နဲ႕၀ယ္လို႕ရပါတယ္။

-လိမ္းေဆး၊ေခါင္းေလ်ာ္ရည္အသြင္နဲ႕သံုးလို႕ရတဲ့ လင္ဒိန္း(lindane)ဆို
တဲ့ေဆးလဲရွိပါတယ္။ဒီေဆးကေတာ့2-နစ္ေအာက္ကေလးေတြ၊ကိုယ္၀န္
ေဆာင္ေတြ၊ကိုယ္ခံအားနည္းတဲ့သူေတြသံုးဖို႕မသင့္ေတာ္ပါဘူး။

-ခေရာ့တမ္မိတြန္ Crotamiton (ယူရတ္ဇ္ Eurax) ဆိုတဲံေဆးကေတာ့
ဓာတုပစၥည္းေတြကိုသံုးထားတာမဟုတ္ပါဘူး။ကေလးေတြကိုလိမ္းေပးလို႕
ရၿပီးတရက္ကို 1-ၾကိမ္ ၂-၅ ရက္ထိလိမ္းေပးဖို႕လိုပါတယ္။
လိမ္းေဆးလိမ္းၿပီးလို႕၀ဲေပ်ာက္သြားေပမယ့္ရက္ေပါင္းအတန္ၾကာယားလို႕
ကုတ္ေနရတတ္တာကိုသတိၿပဳမိဖို႕လိုပါတယ္။
ကိုယ္ခံအားစနစ္မေကာင္းတဲ့သူေတြ၊ဆိုးဆိုးရြားရြား၀ဲေပါက္တဲ့သူေတြ၊လိမ္း
ေဆးနဲ႕မသက္သာတဲ့သူေတြကိုေတာ့ဆရာ၀န္ေတြက အီဗာမတ္တင္
invermectin( စတိုမတ္တို stomectol)ဆိုတဲ့ေသာက္ေဆးကိုေသာက္ခိုင္း
တတ္ပါတယ္။

၅။ဘယ္လိုေနထိုင္ၿပဳမူသင့္သလဲ။

လိမ္းေဆးေၾကာင့္ကမ်ဥ္းေကာင္ေတြေသသြားေပမယ့္ယားတာက်န္ေနတတ္
တာမို႕ေအာက္ပါနည္းလမ္းေတြအတိုင္းသက္သာေအာင္လုပ္နိုင္ပါတယ္။

-အေရၿပားေအးၿမစြတ္စိုေအာင္ထားပါ။ယားယံတဲ့ေနရာကိုသန္႕ရွင္းေအာင္
ေလွ်ာ္ဖြတ္ထားၿပီးေရထဲနွစ္ကာညွစ္ထားတဲ့အ၀တ္နဲ႕သုတ္ေပးရင္သက္
သာေစပါတယ္။
-အယားသက္သာေစတဲ့ကလမင္းလိမ္းေဆး(Calamin Lotion)၊မယ္ဇင္
ကယ္(Mazincle)လိမ္းေဆးတို႕ကိုဆရာ၀န္ညႊန္ၾကားခ်က္မရွိပဲ၀ယ္လို႕
လိမ္းလို႕ရပါတယ္။
-ဘာမီတြန္လိုအယားေၿပေဆး(antihistamine)ေတြကိုဆရာ၀န္နဲ႕တိုင္ပင္
ၿပီးေသာက္ရင္လဲ၀ဲေၾကာင့္ယားတာေတြကိုသက္သာေစပါတယ္။

၆။ဘယ္လိုကာကြယ္နိုင္လဲ။

၀ဲေပါက္တာသက္သာေပ်ာက္ကင္းသြားေပမယ့္ၿပန္မၿဖစ္ေအာင္၊သူမ်ားေတြ
ကိုမကူးေအာင္ေအာက္ပါအတိုင္းလုပ္ေဆာင္ဖို႕လိုပါတယ္။

-ေဆးမလိမ္းခင္ 3-ရက္ေလာက္ကတည္းကသံုးထားတဲ့အ၀တ္ေတြ၊အိပ္
ရာခင္းေတြ၊မ်က္နွာသုတ္ပ၀ါေတြကိုေလွ်ာ္ဖြတ္ေပးဖို႕လိုပါတယ္။ဆပ္ၿပာ
ကိုေရေႏြးနဲ႕ေဖ်ာ္ၿပီးေလွ်ာ္ရပါမယ္။ေလွ်ာ္ၿပီးရင္လဲေနပူပူထဲမွာေၿခာက္ေသြ႕
ေအာင္လွမ္းေပးပါ။
-ေလွ်ာ္လို႕မရတဲ့အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းေတြဆိုရင္ပလတ္စတစ္အိတ္ထဲကို
ထည့္ၿပီးေလလံုေအာင္ပိတ္ၿပီးဂိုေဒါင္လိုေနရာမ်ိဳးမွာထားၿပီးရက္ေပါင္းအ
ေတာ္ၾကာထိေတြ႕ကိုင္တြယ္ၿခင္းမရွိပဲသိမ္းထားပါ။ကမ်ဥ္းေကာင္ေတြဟာ
လူ႕ကိုယ္ေပၚမွာမေနရတဲ့အတြက္အာဟာရပ်က္ေနၿပီဆိုရင္တပတ္ေလာက္
ေနရင္ေသသြားၾကပါတယ္။

ေဒါက္တာဥာဏ္ေပၚ
ကိုးကား-www.Mayoclinic.com
( က်န္းမာေရးအတြက္သိသင့္သည္မ်ားစုစည္းထားမွဳ မွ ျပန္လည္ကူူးယူမွ်ေ၀ပါသည္။)