၁။ အာမိသဒါန၊ ဓမၼဒါန
ဆြမ္း၊ သကၤန္း၊ ေက်ာင္း၊ ေဆး စတဲပစၥည္း၀တၳဳကို လွဴလွ်င္ အာမိသနဒါနျဖစ္တယ္။ ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ တရားေတာ္ကို သူတစ္ပါးတုိ႔အား ေဟာေျပာပုိ႔ခ်ျခင္းကုိ ဓမၼဒါနလို႔ ေခၚတယ္။ အလွဴအေပါင္းမွာ တရားအလွဴက အျမတ္ဆုံးပဲ။
၂။ သာ၀ဇၨဒါန၊ အန၀ဇၨဒါန
သားငါးစသည္တုိ႔ကို သတ္ျဖတ္ျပီး ဆြမ္းလွဴဒါန္းရင္ အျပစ္ႏွင့္တကြ ျဖစ္လို႔ သာ၀ဇၨဒါနျဖစ္တယ္။ သတၱ၀ါမ်ားကို သတ္ျဖတ္ျခင္း မရွိတဲ့ ဒါနမ်ဳိးက အျပစ္ကင္းတဲ့အတြက္ အန၀ဇၨဒါန မည္တယ္။ အန၀ဇၨဒါန ျဖစ္ေအာင္ လွဴပါ။
၃။ ဓမၼိယဒါန၊ အဓမၼိယဒါန
တရားသျဖင့္ ရွာေဖြရရွိတဲ့ ပစၥည္းဥစၥာကို လွဴဒါန္းျခင္းဟာ ဓမၼိိယဒါနျဖစ္တယ္။ မတရားတဲ့နည္းျဖင့္ ရွာေဖြရရွိတဲ့ ပစၥည္းဥစၥာကို လွဴဒါန္းျခင္းဟာ အဓမၼိယဒါန ျဖစ္တယ္။ ဓမၼိယဒါနက ပိုျမတ္ပါတယ္။
၄။ သာဟတၳိကဒါန၊ အာဏတၳိကဒါန
ကိုယ္တုိင္ကိုယ္က် လက္ျဖင့္ ကိုင္တြယ္ျပီး လွဴရင္ သာဟတၳိကဒါနျဖစ္တယ္။ သူတစ္ပါးကို ေစခုိင္းျပီး (ကိုယ္စားလွယ္လႊဲျပီး ) လွဴဒါန္းရင္ အာဏတၳိကဒါနျဖစ္တယ္။ သာဟတၳိကဒါနျဖစ္ေအာင္ လွဴပါ။
၅။ သကၠစၥဒါန၊ အသကၠစၥဒါန
လွဴဖြယ္၀တၳဳကုိ မျပဳျပင္ဘဲ မေလးမစား လွဴဒါန္းရင္ အသကၠစၥဒါနျဖစ္တယ္။ သကၠစၥဒါန ျဖစ္ေအာင္ လွဴပါ။
၆။ ကာလဒါန ၊ အကာလဒါန
အခ်ိန္အခါႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္ညီညြတ္ေအာင္ လွဴဒါန္းရင္ ကာလဒါန ျဖစ္တယ္။ အခ်ိန္အခါကို မေရြးဘဲ လွဴဒါန္းရင္ အကာလဒါနျဖစ္တယ္။ ဥပမာ ကထိန္သကၤန္း၊ ၀ါဆုိသကၤန္း၊ ဖ်ားနာေနတဲ့ရဟန္းအတြက္ ဆြမ္း (ဂလာနဘတ္) ၊ ဧည့္သည္ရဟန္းအတြက္ ဆြမ္း (အာဂႏၱဳကဘတ္)၊ ခရီးထြက္မည့္ရဟန္းအတြက္ ဆြမ္း(ဂမိကဘတ္) စသည္ တုိ႔က ကာလဒါနျဖစ္တယ္ ကာလဒါနက အခ်ိန္အခါနဲ့ လိုက္ဖတ္ေအာင္ အက်ဳိးေပးတတ္လို႔ အကာလဒါနထက္ အက်ဳိးေပးပုိထူးတယ္။
၇။ နိဗဒၶဒါန ၊ အနိဗဒၶဒါန
ေန႔စဥ္မွန္မွန္ ဆြမ္းေလာင္းျခင္း၊ ဘုရားေရခ်မ္း ကပ္လွဴျခင္း စသည္ျဖင့္ အျမဲမျပတ္၀တ္ထားျပီး မွန္မွန္ျပဳလုပ္တဲ့ဒါနကို နိဗဒၶဒါနလို႔ ေခၚတယ္။ ေန႔စဥ္ မဟုတ္ဘဲ တတ္နုိင္တဲ့အခါ ျပဳလုပ္တဲ့ဒါနကို အနိဗဒၶဒါနလို႔ ေခၚတယ္။ နိဗဒၶဒါန ျပဳႏုိင္ေအာင္ ၾကဳိးစားပါ။
၈။ သံဃိကဒါန၊ ပုဂၢလိကဒါန
ပုဂၢဳိလ္တစ္ဦး တစ္ေယာက္ကုိ ရည္မွန္းျပီး လွဴဒါန္းျခင္းဟာ ပုဂၢလိကဒါနျဖစ္တယ္။ သံဃာေတာ္အား ရည္မွန္းျပီး လွဴဒါန္းျခင္းဟာ သံဃိကဒါနျဖစ္တယ္။ သံဃိကဒါနက ပုိျမတ္တယ္။
၉။ ဟီနဒါန၊ မဇၥ်ိမဒါန၊ ပဏီတဒါန
အလွဴျပဳရာမွာ လိုလားမႈ-ဆႏၵ၊ ပုိင္းျခားျပီးသိျမင္မႈ- စိတၱ၊ အားထုတ္မႈ- ၀ီရိယ၊ ထုိးထြင္းျပီးသိျမင္မႈ- ၀ီမံသ၊ ဤတရား ၄ -ပါးတုိ႔ သည္ အညံ့စားျဖစ္ေနရင္ ဟီနဒါန-ည့ံတဲ့ အလွဴျဖစ္ေနလိမ့္မယ္။ ထုိတရား ေလးပါးတုိ႔ အလတ္စားျဖစ္ရင္ မဇၥ်ိမဒါန- အလတ္စားအလွဴျဖစ္တယ္။ ထုိတရားေလးပါးတုိ႔ အျမတ္စားျဖစ္ရင္ ပဏီတဒါန- အျမတ္စား အလွဴျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
အေကာင္းဆံုး အမြန္ျမတ္ဆံုးေသာ ဒါနေတြျပဳႏိုင္ၾကပါေစ..
ရိုေသေလးစားစြာျဖင့္
အိအိေအာင္ Dana (ဒါနအမ်ဳိးမ်ဳိး ) by Ei Ei Aung (အိအိေအာင္)
ဆြမ္း၊ သကၤန္း၊ ေက်ာင္း၊ ေဆး စတဲပစၥည္း၀တၳဳကို လွဴလွ်င္ အာမိသနဒါနျဖစ္တယ္။ ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ တရားေတာ္ကို သူတစ္ပါးတုိ႔အား ေဟာေျပာပုိ႔ခ်ျခင္းကုိ ဓမၼဒါနလို႔ ေခၚတယ္။ အလွဴအေပါင္းမွာ တရားအလွဴက အျမတ္ဆုံးပဲ။
၂။ သာ၀ဇၨဒါန၊ အန၀ဇၨဒါန
သားငါးစသည္တုိ႔ကို သတ္ျဖတ္ျပီး ဆြမ္းလွဴဒါန္းရင္ အျပစ္ႏွင့္တကြ ျဖစ္လို႔ သာ၀ဇၨဒါနျဖစ္တယ္။ သတၱ၀ါမ်ားကို သတ္ျဖတ္ျခင္း မရွိတဲ့ ဒါနမ်ဳိးက အျပစ္ကင္းတဲ့အတြက္ အန၀ဇၨဒါန မည္တယ္။ အန၀ဇၨဒါန ျဖစ္ေအာင္ လွဴပါ။
၃။ ဓမၼိယဒါန၊ အဓမၼိယဒါန
တရားသျဖင့္ ရွာေဖြရရွိတဲ့ ပစၥည္းဥစၥာကို လွဴဒါန္းျခင္းဟာ ဓမၼိိယဒါနျဖစ္တယ္။ မတရားတဲ့နည္းျဖင့္ ရွာေဖြရရွိတဲ့ ပစၥည္းဥစၥာကို လွဴဒါန္းျခင္းဟာ အဓမၼိယဒါန ျဖစ္တယ္။ ဓမၼိယဒါနက ပိုျမတ္ပါတယ္။
၄။ သာဟတၳိကဒါန၊ အာဏတၳိကဒါန
ကိုယ္တုိင္ကိုယ္က် လက္ျဖင့္ ကိုင္တြယ္ျပီး လွဴရင္ သာဟတၳိကဒါနျဖစ္တယ္။ သူတစ္ပါးကို ေစခုိင္းျပီး (ကိုယ္စားလွယ္လႊဲျပီး ) လွဴဒါန္းရင္ အာဏတၳိကဒါနျဖစ္တယ္။ သာဟတၳိကဒါနျဖစ္ေအာင္ လွဴပါ။
၅။ သကၠစၥဒါန၊ အသကၠစၥဒါန
လွဴဖြယ္၀တၳဳကုိ မျပဳျပင္ဘဲ မေလးမစား လွဴဒါန္းရင္ အသကၠစၥဒါနျဖစ္တယ္။ သကၠစၥဒါန ျဖစ္ေအာင္ လွဴပါ။
၆။ ကာလဒါန ၊ အကာလဒါန
အခ်ိန္အခါႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္ညီညြတ္ေအာင္ လွဴဒါန္းရင္ ကာလဒါန ျဖစ္တယ္။ အခ်ိန္အခါကို မေရြးဘဲ လွဴဒါန္းရင္ အကာလဒါနျဖစ္တယ္။ ဥပမာ ကထိန္သကၤန္း၊ ၀ါဆုိသကၤန္း၊ ဖ်ားနာေနတဲ့ရဟန္းအတြက္ ဆြမ္း (ဂလာနဘတ္) ၊ ဧည့္သည္ရဟန္းအတြက္ ဆြမ္း (အာဂႏၱဳကဘတ္)၊ ခရီးထြက္မည့္ရဟန္းအတြက္ ဆြမ္း(ဂမိကဘတ္) စသည္ တုိ႔က ကာလဒါနျဖစ္တယ္ ကာလဒါနက အခ်ိန္အခါနဲ့ လိုက္ဖတ္ေအာင္ အက်ဳိးေပးတတ္လို႔ အကာလဒါနထက္ အက်ဳိးေပးပုိထူးတယ္။
၇။ နိဗဒၶဒါန ၊ အနိဗဒၶဒါန
ေန႔စဥ္မွန္မွန္ ဆြမ္းေလာင္းျခင္း၊ ဘုရားေရခ်မ္း ကပ္လွဴျခင္း စသည္ျဖင့္ အျမဲမျပတ္၀တ္ထားျပီး မွန္မွန္ျပဳလုပ္တဲ့ဒါနကို နိဗဒၶဒါနလို႔ ေခၚတယ္။ ေန႔စဥ္ မဟုတ္ဘဲ တတ္နုိင္တဲ့အခါ ျပဳလုပ္တဲ့ဒါနကို အနိဗဒၶဒါနလို႔ ေခၚတယ္။ နိဗဒၶဒါန ျပဳႏုိင္ေအာင္ ၾကဳိးစားပါ။
၈။ သံဃိကဒါန၊ ပုဂၢလိကဒါန
ပုဂၢဳိလ္တစ္ဦး တစ္ေယာက္ကုိ ရည္မွန္းျပီး လွဴဒါန္းျခင္းဟာ ပုဂၢလိကဒါနျဖစ္တယ္။ သံဃာေတာ္အား ရည္မွန္းျပီး လွဴဒါန္းျခင္းဟာ သံဃိကဒါနျဖစ္တယ္။ သံဃိကဒါနက ပုိျမတ္တယ္။
၉။ ဟီနဒါန၊ မဇၥ်ိမဒါန၊ ပဏီတဒါန
အလွဴျပဳရာမွာ လိုလားမႈ-ဆႏၵ၊ ပုိင္းျခားျပီးသိျမင္မႈ- စိတၱ၊ အားထုတ္မႈ- ၀ီရိယ၊ ထုိးထြင္းျပီးသိျမင္မႈ- ၀ီမံသ၊ ဤတရား ၄ -ပါးတုိ႔ သည္ အညံ့စားျဖစ္ေနရင္ ဟီနဒါန-ည့ံတဲ့ အလွဴျဖစ္ေနလိမ့္မယ္။ ထုိတရား ေလးပါးတုိ႔ အလတ္စားျဖစ္ရင္ မဇၥ်ိမဒါန- အလတ္စားအလွဴျဖစ္တယ္။ ထုိတရားေလးပါးတုိ႔ အျမတ္စားျဖစ္ရင္ ပဏီတဒါန- အျမတ္စား အလွဴျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
အေကာင္းဆံုး အမြန္ျမတ္ဆံုးေသာ ဒါနေတြျပဳႏိုင္ၾကပါေစ..
ရိုေသေလးစားစြာျဖင့္
အိအိေအာင္ Dana (ဒါနအမ်ဳိးမ်ဳိး ) by Ei Ei Aung (အိအိေအာင္)
0 comments:
Post a Comment