မွန္ကန္စြာေရြးခ်ယ္ ကုိးကြယ္ဆည္းကပ္တတ္ေစဖုိ႔

ဗဟုံ ေ၀ သရဏံ ယႏၱိ၊ ပဗၺတာနိ ၀နာနိစ။
အာရာမ ရုကၡေစတ်ာနိ၊ မႏုႆာ ဘယတဇၨိတာ။
(ဓမၼပဒ၊ ၁၈၈)

“ေဘးကုိေၾကာက္ရြံ ထိန္႔လန္ကုန္ေသာ သူတုိ႔သည္ ေတာေတာင္တုိ႔ကုိလည္းေကာင္း၊ ေနရာအရံ တုိ႔ကုိ လည္းေကာင္း၊ ေတာဆုိးသစ္ပင္တုိ႔ကုိလည္းေကာင္း၊ (ေဘးမွလြတ္ရန္) မ်ားစြာ ဆည္းကပ္ ကုိးကြယ္ၾကကုန္ သည္ ဟု ျမတ္ဗုဒၶ က မိန္႔ေတာ္မူသည္။

ဤသုိ႔ ကုိးကြယ္ျခင္းမွာ သမုိင္းမတင္မွီကာလမွ ယေန႔တုိင္ ရွိေနသည္။ ေဘးအႏၱရာယ္မွ လြတ္ရန္၊ လုိတာမရေသာ ေဘးမွ လြတ္ရန္၊ ရျပီးသား လက္လြတ္ရမည္႔ေဘးမွ လြတ္ရန္အတြက္၊ ေရနစ္သူသည္ ဆြဲမိဆြဲရာကုိဆြဲကုိင္ အားကုိးတတ္သကဲ႔သုိ႔ ေတြ႔ရာ ၾကဳံရာ ႏွီးႏြယ္ရာကုိ ေကာင္းလိမ္႔ႏုိးႏုိး အားကုိးၾကသည္။ ကုိးကြယ္ၾကသည္။ ေဗဒင္ေမးၾကသည္။ နတ္ေမးၾကသည္။ လတ္တေလာ ဒုကၡ၊ ေလာကီဒုကၡ၊ ရတာမလုိ၊ လုိတာမရေသာ ဒုကၡတုိ႔မွ လြတ္ရန္ ကုိးကြယ္ရာ ရွာၾကသည္။

ဤသုိ႔ ကုိယ္က်ဳိးကုိ အေျခခံလ်က္၊ ေလာဘကုိ အေျခခံလ်က္၊ ကုိးကြယ္ရာ ရွာၾကေသာ လူသားတုိ႔၏ ဓမၼတာအတုိင္း၊ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျဖစ္ပါလ်က္ ဆင္ျခင္တုံတရား အားနည္း သူတုိ႔သည္ မိမိတုိ႔တြင္ ကုိးကြယ္ရာ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ ဟူေသာ ရတနာအစစ္ရွိျပီး ျဖစ္ပါလ်က္ ဤရတနာသုံးပါးကုိ ေက်ာခုိင္းကာ၊ ဟုတ္ လိမ္႔ႏုိးႏုိး၊ ဆင္ကန္းေတာတုိး၊ေၾကာင္းက်ဳိးမမွန္သည္႔ ကိုးကြယ္ရာမ်ားကုိ ရွာေဖြလာၾကသည္။

ထုိသုိ႔ ရွာေဖြလာျခင္းေၾကာင္႔ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမည္ခံ သူတုိ႔အၾကား၀ယ္ နတ္အမ်ဳိးမ်ဳိး ကုိးကြယ္မႈ႔၊ ထြက္ရပ္ေပါက္လမ္းလုိက္မႈ႔၊ ဘုိးေတာ္ မယ္ေတာ္ ပူေဇာ္ခ်ဥ္းကပ္မႈ႔မ်ားကုိ ျပဳလုပ္ေနၾကသည္ဟု ေထရ၀ါဒီ သုေတသီတုိ႔က မွတ္ခ်က္ျပဳၾကသည္။

ရဟန္း သံဃာတုိ႔ကုိ ကုိးကြယ္ဆည္းကပ္ၾကရာတြင္လည္း လူအမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိၾကျပန္သည္။ ကုိးကြယ္ျခင္းဆုိင္ ရာႏွင္႔ ပတ္သက္၍ ရွင္းပါဦးအံ႔ ေရွးဦးပထမအေနျဖင္႔  `ၾကည္ညဳိဖြယ္ရာ အမ်ားသံဃာ၊ ကုိးကြယ္ရာ မွာ ေရြး ခ်ယ္ပါ´ ဟူေသာ မွတ္သားဖြယ္ရာ စကားေလးကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိင္းေသခ်ာသိေအာင္ၾကဳိးစား၍ က်င္႔ သုံးသင္႔ေပသည္။

ၾကည္ညဳိရာမွာ အမ်ားသံဃာ...ဟူေသာ စကားမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မွန္သမွ် ရဟန္းသံဃာေတြ႔သမွ်ကုိ ၾကည္ညဳိေလးစားၾကရပါမည္။ ၾကည္ညဳိေလးစား အရုိအေသေပးရုံမွ်ျဖင္႔ မိမိတြင္ဘာမွယုတ္ေလ်ာ႔ပါမသြားပါ။ အရုိအေသေပးလုိက္သည္ႏွင္႔...
 
အာယု- အသက္ရွည္ျခင္း၊
၀ဏၰ- အဆင္းလွျခင္း၊
သုခ- ခ်မ္းသာၾကီးျခင္း၊
ဗလ- ခြန္အားဗလ ၾကီးမားျခင္း 

ဟူေသာ အက်ဳိးေလးပါးကုိ ဘ၀ဆက္တုိင္း ရရွိပါလိမ္႔မည္။ အရုိအေသ ေပးခံရေသာသူက ရုိေသထုိက္ေသာ အရည္အေသြးမရွိလွ်င္လည္း သူ႔လမ္းသူသြားပါလိမ္႔မည္။ အရုိအေသျပဳ ၾကည္ညဳိေသာအေနျဖင္႔ကား
ကုသုိလ္တရားသာ ရစရာရွိပါသည္။

ကုိးကြယ္ရာမွာ ေရြးခ်ယ္ပါ ဟူသည္ကား ဆရာမွတ္မွတ္၊
သမားမွတ္မွတ္ ကုိးကြယ္ေတာ႔မည္ ဆုိလ်င္ကား..........

ရဟန္းစစ္စစ္၊ ရဟန္းမွန္ ဟုတ္မဟုတ္၊ သာသနာေတာ္၏ တာ၀န္ကုိ ထမ္းေဆာင္ျခင္း ရွိ မရွိ၊ ေလာ ကီ၊ ေလာကုတၱရာ ေကာင္းက်ဳိးခ်မ္းသာကုိ ညြန္ျပႏုိင္ေသာ ပညာရွိ သူေတာ္ေကာင္းမွန္ မမွန္.... ဟူေသာ အခ်က္တုိ႔ျဖင္႔ ေရြးခ်ယ္ရမည္ဟု ဆုိလုိပါသည္။

သဒၶါ ႏွင္႔ ဥာဏ္၊ ႏွစ္ခုသန္မွ၊ လမ္းမွန္သုိ႔ က်သည္ဟူေသာ.....ဒီပဲယင္း ဆရာေတာ္၏ ၾသ၀ါဒ အတုိင္း ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္ေသာ ပညာကနည္းျပီး၊ ၾကည္ညဳိသဒၶါက သိပ္မ်ားေနလ်င္ေၾကာင္သူေတာ္မ်ဳိးကို ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္မိတတ္သည္။

သဒၶါက နည္းျပီး ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္ေသာ ပညာကမ်ားေနျပန္လ်င္ သူေတာ္ေကာင္း ကို ေစာ္ကားျပီး  ေကာက္ က်စ္ စဥ္းလဲ တတ္ျပန္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင္႔ ဘာသာေရးေလာကတြင္ အမွန္သုိ႔ ေရာက္လုိလ်င္ သဒၶါ ႏွင္႔ ပညာ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာလုိ ညီမွ်စြာ ရွိေနၾကရပါမည္။

လူတုိ႔သည္ ပုဂၢဳိလ္တဦးကုိ ၾကည္ညဳိရာ၌ပင္ တူညီမႈ႔မရွိ တတ္ၾကေပ။ကုိယ္သန္ရာ သန္ရာကုိ ေရြးခ်ယ္ တတ္ၾက၏။ ထုိသုိ႔ေသာ ယုံၾကည္ကုိးကြယ္မႈ႔ကုိ အဌကထာဆရာက ဤသုိ႔ဖြင္႔ျပပါသည္။

၄င္းတုိ႔မွာ..........
(၁) ရူပပၸမာဏ - ရုပ္ဆင္းအဂၤါ လွပျခင္းကုိ အစြဲျပဳ၍ ၾကည္ညဳိသူ။
(၂) ေဃာသပၸမာဏ - ေက်ာ္ေစာသံကုိ ၾကား၍ၾကည္ညဳိသူ။
(၃) လူခပၸမာဏ - ေခါင္းပါးေသာအက်င္႔ကုိ စြဲ၍ ၾကည္ညဳိသူ ။
(၄) ဓမၼပမာဏ - သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာရွိမႈ႔ကုိ စြဲ၍ ၾကည္ညဳိသူ
ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။ (မဇၥ်ိမမဏၰာသ၊ ဌ၊ ၁။ ၃၀၇)

ထုိ (၄) ေယာက္တုိ႔တြင္........
(၁) ရူပပၸမာဏ ရုပ္အဆင္းလွမႈ႔ကုိ ၾကည္ညဳိသူသည္ ပစၥဳပၸန္သံသရာ၌ မည္သည္႔ေကာင္းက်ဳိးမွ် ရရွိမည္ မဟုတ္ေပ။ ျမတ္စြာဘုရားက ၀ကၠလိရဟန္းကုိ ကဲ႔ရဲ႔သကဲ႔သုိ႔ ဘုရားရွင္ကဲ႔ရဲ ႔ခံရမည္ သာ ျဖစ္ေခ် သည္။ ေအာက္ထစ္ဆုံးအားျဖင္႔ ၾကည္ညဳိသူက အမ်ဳိးသမီးေယာဂီျဖစ္လွ်င္မူ“လူပ်ံေတာ္မယား” ဟူေသာ ဘြဲ႔ထူးဂုဏ္ထူးရျခင္းမွ တပါး အျခားေသာအက်ဳိးမရွိေပ။

(၂) ေဃာသပၸမာဏ - အရ ေက်ာ္ေစာသံကုိ ၾကား၍ၾကည္ညဳိလွ်င္လည္း အလိမ္ခံရတတ္ေပသည္။

အေၾကာင္းမွာ - ဟုတ္၍ ေက်ာ္ေသာပုဂၢဳိလ္မ်ားရွိသကဲ႔သုိ႔ မဟုတ္ဘဲႏွင္႔ ေက်ာ္ေနသည္႔ ပုဂၢဳိလ္မ်ားလည္း ရွိတတ္ေသာေၾကာင္႔ ျဖစ္ပါသည္။မွန္ေပသည္ - နာမည္ၾကီးျခင္း၊ ေက်ာ္ေစာျခင္းသည္ အစစ္အမွန္မ်ား
ရွိသကဲ႔သုိ႔ အလံရူးအဖြဲ႔က ေၾကာ္ျငာေပးျခင္း၊ ၀ုိင္းပင္႔ေပးေသာနည္းျဖင္႔ အသုိင္းအ၀ုိင္း အင္အားကုိသုံးျပီး နာမည္ၾကီးေအာင္ေလွာ္ေပးျခင္းတုိ႔ေၾကာင္႔ နာမည္ၾကီးသူမ်ားလည္း ရွိတတ္ၾကေပသည္။
ဥပမာ - ေၾကာ္ျငာထည္႔၍ ေၾကာ္ျငာတုိင္း ပစၥည္းမွန္၊ ပစၥည္းေကာင္းဟုမသတ္မွတ္ႏုိင္သကဲ႔သုိ႔ ျဖစ္ပါသည္။

(၃) လူခပၸမာဏ -အရ သကၤန္း သပိတ္ေခါင္းပါးမႈ႔ကုိ ၾကည္႔၍ ၾကည္ညဳိလွ်င္လည္း အလိမ္ခံရတတ္ေပသည္။ အေၾကာင္းမွာ .......... ေခါင္းပါးမွ လူၾကည္ညဳိမည္၊ လူၾကည္ညဳိမွ လာဘ္လာဘေပါမ်ားျပီး ထင္ေပၚေၾကာ္ၾကား မည္ဟူေသာ အၾကံအစည္ျဖင္႔ ေခါင္းပါးျပသူမ်ားလည္း ရွိတတ္ ေသာေၾကာင္႔ ပင္ ျဖစ္ပါသည္။

မွန္ေပသည္ - ေလာက၌ ေခါင္းပါသူ အစစ္အမွန္မ်ားရွိသကဲ႔သုိ႔ ခါင္းပါးသေယာင္ ဟန္ေဆာင္ေနသူမ်ား လည္းရွိတတ္ေပသည္။ ဤကဲ႔သုိ႔ေသာ အတုေယာင္မ်ားလည္း ရွိတတ္ေၾကာင္း ကုိ ျမတ္စြာဘုရားက ဤသုိ႔ေဟာေတာ္မူခဲ႔ပါသည္..........

“ရဟန္းတုိ႔ ပညာႏုံေသာေၾကာင္႔၊ ေတြေ၀ေသာေၾကာင္႔ ေတာ၌ေနသည္႔ ေတာေနရဟန္းမ်ားလည္း ရွိတတ္ၾက၏။ ယုတ္ညံ႔ေသာ အလုိရွိသည္ျဖစ္၍၊ အလုိဆုိးႏွိပ္စက္အပ္သည္ျဖစ္၍ ေတာ၌ေနသည္႔
ေတာေနရဟန္းမ်ားလည္း ရွိတတ္၏။ ရူးသြပ္ျခင္း၊ စိတ္ပ်ံ ႔လြင္႔ ျခင္းေၾကာင္႔ ေတာ ၌ေန သည္႔ ေတာေန ရဟန္းမ်ားလည္း ရွိတတ္၏။ ဗုဒၶ ႏွင္႔ ဗုဒၶသာ၀ကတုိ႔သည္ ခ်ီမြမ္းအပ္ ၏ဟု ႏွလုံးသြင္း ၍ေတာ၌ေန သည္႔ ေတာေနရဟန္းမ်ားလည္း ရွိတတ္ၾက၏။

အလုိနည္းမႈ႔၊ ေရာင္႔ရဲမႈ႔၊ ေခါင္းပါးမႈ႔၊ ဆိတ္ျငိမ္မႈ႔ ကုိသာလ်င္မွီ၍ အက်င္႔ျဖင္႔ အက်ဳိးရွိမႈ႔ကုိ သာလ်င္ မွီ၍ ေတာ၌ေနသည္႔ ေတာေနရဟန္းမ်ားလည္း ရွိတတ္ၾက၏။
(အာရညိကသုတ္) (အံ၊ ၂၊ ၁၉၃)

ထုိေတာေနရဟန္း ငါးမ်ဳိးတုိ႔တြင္ ယုတ္ည႔ံေသာ အလုိရွိသည္႔ ေတာေနရဟန္းဟူသည္.. “ေတာထဲမွာေနေသာ ငါ႔အား ဒီဆရာေတာ္က ေတာထဲမွာ တပါးတည္းေနရွာတယ္ ဟုလူအေပါင္း က ပစၥည္းေလးပါးျဖင္႔ ပူေဇာ္ၾကလိမ္႔မယ္။ဒီဆရာေတာ္က ဆိတ္ျငိမ္ရာ အရပ္မွာ သာ ေပ်ာ္တတ္ တယ္ စသည္ျဖင္႔ လူအေပါင္းက ခ်ီမြမ္းၾကလိမ္႔မယ္” စသည္ျဖင္႔ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကား လာဘ္ေပါမ်ားလုိ၍ အာရညိ ကဓုတင္ ေဆာက္တည္ေသာ ရဟန္းမ်ဳိးကုိ ဆုိေပသည္။
(အံ၊ ဌ။ ၃၊ ၆၅)

(၄) ဓမၼပမာဏ - အရ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာတည္းဟူေသာ သိကၡာသုံးရပ္ အက်င္႔ျမတ္ကုိ ခ်င္႔ခ်ိန္ေ၀ဖန္၍ ၾကည္ညဳိျခင္းသည္သာ အႏၱရယ္အကင္းဆုံး၊ ေဘးအရွင္းဆုံး ကုိးကြယ္ျခင္းမ်ဳိးျဖစ္ေပသည္။ ပစၥဳပၸန္ သံသရာ၌ ေကာင္းက်ဳိးခ်မ္းသာ ခံစားရန္အတြက္ စိတ္အခ်ရဆုံးေသာ ကုိးကြယ္ျခင္းမ်ဳိး ျဖစ္ပါသည္။

သုိ႔ျဖစ္၍ စာဖတ္သူအေပါင္း သူေတာ္ေကာင္းတုိ႔သည္ရုပ္လွသူေနာက္ ေကာက္ေကာက္ပါေအာင္ လုိက္ေနၾကသူမ်ား၊နာမည္ၾကီး၍ ဆည္းကပ္ေနၾကသူမ်ား၊ေခါင္းပါးျခင္းျဖင္႔ အလိမ္ခံရသူမ်ား မျဖစ္ ရေလေအာင္ သိကၡာသုံးရပ္ အက်င္႔ျမတ္ကုိ ေရြးခ်ယ္ဆည္းကပ္ႏုိင္ေစဖုိ႔ အထူးသတိခ်ပ္၍ ဆင္ျခင္သင္႔ေပ သည္။

**********************************
အရွင္သာမိ (မုံရြာ)

 မူရင္း=https://www.facebook.com/photo.php?fbid=834208949944996&set=a.1809117519